May 23, 2024

Hoe we netcongestie kunnen verlichten met software

Netcongestie is een steeds urgenter probleem aan het worden: er worden noodalarmen geslagen over congestie op het energienet, de gemeente Utrecht beraadt zich over het uitzetten van laadpalen tussen bepaalde uren, netbeheerder Stedin runt een campagne om mensen bewust te maken van energieverbruik tijdens die piekuren - en hoogspanningsbeheerder Tennet voorspelt een investering van 110 miljard euro in de komende jaren.

Nu worden de EVs vaak genoemd als één van de veroorzakers van de netcongestie - en dat is zonde. Door de stroombehoefte goed te kunnen plannen en regelen, kunnen ze op andere piekmomenten juist het grid ontlasten en kan het bestaande netwerk efficiënter gebruikt worden dan nu het geval is.

Daardoor kan er meer ruimte op het net gecreëerd worden en kunnen bedrijven, scholen en nieuwe woonwijken sneller een nieuwe aansluiting krijgen - iets waar in sommige regio’s lange wachtlijsten voor bestaan.

Slimme software, die de laadpalen en de voertuigen kan aansturen of versnellen op de juiste momenten, wordt vaak over het hoofd gezien bij discussies over mogelijke oplossingen. En dat terwijl die software de cruciale schakel kan zijn die vandaag al kan helpen.

Hulp nodig

Netbeheerders zijn nu bezig om met oplossingen te komen voor deze nieuwe eisen, maar volgens Tennet-woordvoerder Jorrit de Jong kan het nog wel vijf tot tien jaar duren voordat de regio’s waar de congestie het ergst is, significante verlichting gaan krijgen. Tot die tijd moeten we ons behelpen met geremde groei - of kijken naar de oplossingen die nu al kunnen helpen en ook over 5 tot 10 jaar nog van grote waarde kunnen zijn. 

Op dit moment wordt er nog te weinig ingezet op het verlagen van die spanning door voertuigen op de juiste manier slim te laden. Terwijl software als oplossing sneller schaalt dan hardware. 

Als energiebedrijven of netbeheerders vandaag al toegang hadden tot het slim laden van voertuigen, op straat bijvoorbeeld, dan zouden ze dat direct al gebruiken om pieken in het verbruik af te vlakken. 

Dat hebben ze slechts in zeer beperkte mate. En daarom vragen ze in campagnes nu consumenten, politiek en grootverbruikers om hulp bij het verlichten van de netcongestie. 

Slim laden

Helaas wordt daarmee de potentie genegeerd van de virtuele batterij van ca. 50 GWh die op dit moment al decentraal in Nederland geparkeerd staat, zij het niet altijd met een kabel aan de lader. 

Deze flinke verzameling batterijen -op wielen- wordt geladen volgens een patroon dat tot zekere hoogte voorspelbaar is. Als we daar flexibel mee om zouden kunnen gaan, zouden we het kunnen inzetten om stroom op het net beter te managen. Niet zozeer het terugleveren van stroom, maar juist het gericht kunnen doseren van bepaalde laadsessies op de juiste momenten. 

Bestaande laadpunten kunnen worden geüpgraded om in verbinding te staan met servers die ze vertellen wanneer ze wel en niet moeten laden, en de prijs daar mede van afhankelijk maken. Op die manier kan ook een propositie worden gemaakt naar eindgebruikers toe, die eventueel op de voordeligste momenten kunnen laden terwijl het net ontlast wordt. 

Samenwerken

Bovendien is het überhaupt van belang dat laadpalen hun stroomgebruik enigszins afstemmen met de omgeving. En dat de apparaten in de omgeving dat kunnen doen met de laadpalen. Want door met software enigszins met elkaar in verbinding te staan, kan een flexibeler stroomnet worden ontwikkeld dat niet gedimensioneerd hoeft te worden op het ergste spitsuur.  

Want slimmere software betekent uiteindelijk minder netcongestie - en daarmee meer capaciteit voor stroom om over het net te gaan. Door deze goed schaalbare oplossing vandaag al uit te rollen, kan een directe verlichting voor het stroomnet worden gerealiseerd, in plaats van vijf tot tien jaar moeten wachten op de volgende fase van verzwaring van het stroomnet. 

Door de handen ineen te slaan, kunnen we dan al enorme stappen hebben genomen in het verder ontwikkelen van de software die het stroomnet kan stabiliseren.

Meer weten over de kennis die Stekker in huis heeft over Slim Laden? Ga naar stekker.com/knowledge